Szopka krakowska to
smukła, wielopoziomowa, wieżowa i bogato zdobiona konstrukcja, zrobiona z
lekkich, nietrwałych materiałów. Charakteryzuje się ona, zwłaszcza
obecnie, nagromadzeniem zminiaturyzowanych elementów zabytkowej
architektury Krakowa, fantazyjnie przetworzonych i połączonych. Szopka
ma służyć za godne miejsce przedstawienia wielkiej tajemnicy Narodzin
Syna Bożego. Powstała w XIX-wiecznym Krakowie, daleko odbiega od
wszystkiego, co stworzyła w tej dziedzinie nie tylko Europa, ale i cały
świat.
Zwyczaj budowania szopek w okresie
świąt Bożego Narodzenia wywodzi się tradycji statycznych szopek
świątecznych oraz jasełek, niegdyś wystawianych w kościołach w okresie
świąt Bożego Narodzenia. Przeważnie były to stajenki betlejemskie na tle
skalistego krajobrazu. Umieszczano w nich figurki Dzieciątka w żłobku,
Maryi, Józefa.
Pierwsze szopki powstały w połowie XIX
w. Tworzyli je cieśle, murarze z podkrakowskich okolic, głównie ze
Zwierzyńca. Było to dla nich dodatkowe zajęcie w czasie martwego sezonu
budowlanego. W okresie świąt chodzili ze swymi szopkami po domach. Od 2
poł. XIX w. wśród murarzy i robotników budowlanych w Krakowie zaczął
powstawać swego rodzaju odrębny cech szopkarzy.
Były dwa rodzaje szopek: małe, bez
teatrzyku, przeznaczone do postawienia pod choinki i duże, dochodzące
nawet do trzech metrów, przystosowane do odgrywania przenośnego
lalkowego widowiska ze specjalnie pisanymi tekstami i muzyką.
Tradycja odgrywania jasełek zanikła w
czasie I wojny światowej. Dopiero w 1937 r. zorganizowano I Konkurs na
Najpiękniejszą Szopkę Krakowską, który spowodował odrodzenie się
tradycji budowania szopek. Co prawda nie udało się wskrzesić zwyczaju
odgrywania przedstawień jasełkowych, ale pojawił się zwyczaj budowania
szopek specjalnie na Konkurs.
Muzeum Historyczne, organizator
Konkursu i Wystawy Pokonkursowej, kolekcjonuje szopki od 1945 r. Obecnie
posiadamy najbogatszą w świecie kolekcję szopek krakowskich. Na
podstawie tego zbioru bez trudu można prześledzić rozwój i przemiany
zachodzące w sztuce szopkarskiej.
Wyraża się on zarówno w doborze
zastosowanego materiału, oświetlenia, konstrukcji, architekturze,
sposobie zdobienia, kolorystyce, jak i rozmaitości postaci występujących
w szopkach. Postaci symbolizujących czasy, w których żyjemy lub też
przypominających o rocznicach i ważnych wydarzeniach z przeszłości.
Inspiracja zabytkami Krakowa, reprezentującymi różne style i epoki,
owocowała dużą różnorodnością form architektonicznych krakowskich
szopek. I właśnie ta wielość form i zgromadzenie różnych stylów w jednym
obiekcie, stały się głównym atutem szopki krakowskiej, a zarazem stałym
czynnikiem jej rozwoju. Czerpiąc natchnienie z krakowskich budowli,
szopkarze budowali szopki przypominające pałace z baśni. W wielu
szopkach odnajdujemy renesansowe attyki Sukiennic, szczyty gotyckich
kościołów, ostrołukowe okna, kolorowe witraże i wiele innych krakowskich
motywów.
Szopka krakowska, będąca fantazją na
temat architektury naszego miasta i jego specyficznego klimatu, jest
również świetną lekcją historii, działającą na wrażliwość estetyczną i
uczucia. Piękna, przemyślana szopka, uczy, bawi i wzrusza.
źródło: https://www.mhk.pl/zbiory/szopki-krakowskie
W tym roku dzieciaki z naszej klasy budowały szopkę na warsztatach w Celestacie. Zaprezentowały ją w pierwszy czwartek grudnia o 12.00 pod pomnikiem Adama Mickiewicza, biorąc tym samym udział w konkursie. Nagrody wprawdzie nie zdobyli, ale ich szopkę można oglądać na Pokonkursowej Wystawie Szopek w Muzeum Historycznym Miasta Krakowa. Nauczyli się pracować w grupie, tworzyć wspólne dzieło i mieli w tym wszystkim naprawdę ogromnie dużo frajdy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz